Aby chłodzenie wodne działało musi mieć pompę wodną, która wymusi obieg wody w układzie. Są dwa podstawowe układy obiegu wody.
- Otwarty Posiadający zbiornik wody i zwykle zatapialną pompkę, która wyciąga wodę ze zbiornika i przepycha ją przez cały układ aby woda wróciła do zbiornika. Ewidentną zaletą takiego rozwiązania jest prostota koncepcyjna niewymagająca odpowietrzania. Jednak niewątpliwą wadą jest tracenie energii wody w zbiorniku co zmusza pompę do ponownego nadania jej biegu.
- Zamknięty Nieposiadający zbiornika w którym jest zatopiona pompka. Pompka musi mieć możliwość pracy poza wodą. Wiele pompek akwariowych czasem po pewnym uszczelnieniu jest w stanie pracować w tym układzie jednak trzeba dokładnie sprawdzić czy pompka się nie grzeje. Zaletą układu zamkniętego jest szybszy przepływ wody w układzie nawet przy słabszej pompce, jednak jest konieczna bardzo dobra szczelność układu i układ odpowietrzania który wybawi nas z kłopotliwych bąbelków powietrza zmniejszających skuteczność chłodzenia.
Potrzebne materiały:
- Akwarystyczną pompkę wodną najlepiej o wydajności 1000 litrów na godzinę.
- Rurki elastyczne o średnicy wewnętrznej takiej jak średnica zewnętrzna króćców w blokach wodnych(lud odrobinkę mniejsza).
- Rozgałęziacze typy Y (o ile będziemy robić układ równoległy z kilkoma blokami wodnymi).
- Zaciski skręcane lub inne podobne o zakresie ścisku 6-14 mm (oczywiście wszystko zależy od średnicy króćców i rurek).
- Hydrauliczna pasta uszczelniająca (najlepiej silikonowa).
- Woda destylowana.
Potrzebne narzędzia:
- Nożyk, którym będziemy cieli rurki elastyczne.
- Śrubokręt, którym będziemy skręcali zaciski (o ile mamy skręcane zaciski).
- Pojemnik do odpowietrzania (mała miska wystarczy).
- Szmata do wycierania rozlanej wody z podłogi.
Chwila zastanowienia:
Bardzo ważny etap przed rozpoczęciem skręcania naszego układu w całość. Przede wszystkim musimy się zastanowić jakiego układu potrzebujemy, czy ma być łatwo rozbudowywalny. Od tego dosyć znacznie zależy jaką pompkę wodną musimy zastosować, z moich doświadczeń wynika że jeśli myślimy o rozbudowie to lepiej nie żałować aż tak bardzo pieniędzy i trzeba kupić pompkę możliwie mocną tak przynajmniej o wydajności 1000 litrów na godzinę. Sam kupiłem najpierw pompkę o wydajności 480 litrów na godzinę po czym stwierdziłem że jest trochę za słaba do układu otwartego więc kupiłem drugą pompkę o wydajności 650 litrów na godzinę która z kolei przy takim obciążeniu pracowała dosyć głośno. Będąc już w lekkiej desperacji próbowałem na kilka sposobów połączyć obie pompki tylko po to aby stwierdzić że większość sposobów podłączeń obu pompek nie ma sensu bo i tak przy połączeniu razem pompek w sposób szeregowy ich wydajność nie przekracza wydajności słabszej z nich a przy podłączeniu ich wyjść przy pomocy łącznika Y okazało się że wolą one przepychać wodę wzajemnie przez siebie niż przez układ chłodzenia. Jedynym sensownym sposobem połączenia dwóch podobnych pompek jest układ otwarty polegający na tym że jedna pompka na początku układu pompuje wodę a druga na końcu układu zasysa wodę. Jednak w międzyczasie wpadłem na pomysł aby wykorzystać tylko jedną pompkę w układzie zamkniętym nie generującym takich strat strumienia wody w zbiorniku wyrównawczym.
Etapy konstruowania obiegu wodnego w chłodzeniu wodnym komputera:
- Trzeba przemyśleć sposób prowadzenia wężyków elastycznych wewnątrz komputera jak i ich długości włącznie z długością wężyków które będą szły do chłodnicy na zewnątrz komputera.
- Ucinamy wężyki na potrzebną długość.
- Smarujemy końce króćców bloków wodnych uszczelniającą pastą hydrauliczną.
- Nakładamy końce wężyków na króćce (wcześniej warto nałożyć na wężyki zaciski).
- Przy pomocy zacisków zaciskamy końce wężyków na króćcach bloków wodnych.
- Podłączamy pompkę wodną do układu (w podobny sposób jak do króćców)
- W miejscu wygodnym dla nas przecinamy jedną z rurek, będzie to miejsce łączenia którego użyjemy do napełniania układu i jego odpowietrzania. W to miejsce włożymy kawałek rurki (np plastikowej lub miedzianej) z zaciskami.
- Gdy juz mamy zmontowany cały obieg, wkładamy (jedną)rurkę zasysającą (z wejścia pompki) z miejsca przecięcia do miski z wodą destylowaną, włączamy pompkę i przy pomocy drugiego końca wolnej rurki (tej od strony wyjściowej pompki) i ust pomagamy jej zassać wodę.
- Jak tylko woda zacznie płynąć wkładamy ten drugi koniec rurki do pojemnika z wodą i poruszając układem pozbywamy się bąbelków powietrza z układu.
- Gdy bąbelki przestaną się wydostawać (układ się odpowietrzył) nie wyjmując obu końców rurki z wody, łączymy je przy pomocy kawałka np miedzianej lub plastikowej rurki ściskając oba końce zaciskami (warto również posmarować końce rurki pastą hydrauliczną),
- Pozwalamy układowi pracować parę godzin ciągle obserwując czy nie ma przecieków. Jeśli stwierdzimy że układ jest szczelny możemy go włożyć do komputera.
- Po włożeniu układu chłodzenia do komputera nie włączając komputera ponownie włączamy układ chłodzenia i sprawdzamy jego szczelność przez jakiś czas pozwalając pompce pracować a sami w tym czasie powinniśmy delikatnie ruszać rurkami sprawdzając czy nawet podczas poruszania układem nie ma żadnych wycieków.
- Gdy zbierzemy się na odwagę i nabierzemy zaufania do szczelności naszego układu możemy przetestować jak układ chłodzi elementy naszego komputera. W tym celu (lepiej to zrobić wcześniej) instalujemy na komputerze program do monitorowania temperatury procesora np. Motherboard Monitor włączamy układ chłodzenia (jeśli wykonaliśmy wcześniej włącznik synchroniczny to sam się włączy) i włączamy komputer. Z bijącym sercem obserwujemy wskazania programu monitorując ciągle temperaturę i to czy pompka chodzi (niestety nie widać jak woda krąży w rurkach). Niekontrolowany wzrost temperatury procesora oznacza że coś jest nie tak, być może zagięła się rurka albo pompka nie chodzi, w takim wypadku szybko wyłączamy komputer i staramy się zlokalizować i usunąć problem.
- Po zainstalowaniu układu wodnego chłodzenia w komputerze temperatura na procesorze powinna być znacząco niższa niż podczas chłodzenia procesora wiatrakiem, np. u mnie nie przekracza 35 stopni Celsjusza co w porównaniu do wartości z czasów wiatraków czyli około 60 stopni jest znaczącą poprawą.
- Pompka wodna powinna pracować ciszej od wiatraków które wcześniej wymontowaliśmy, jeśli tak nie jest można próbować (jeśli czujecie się na siłach) zmodyfikować pompkę wodną usztywniając np. jej elementy tak aby nie klekotały. W innym wypadku niestety oznacza to że potrzebujemy cichszej pompki.